ئەگەر ئەم حەزژێکرنێ نەکەین، ئەم نامینین
خرابی ب سەر تە نەكەڤیت، لێ تو ب باشیێ ب سەر خرابیێ بكەڤە. (رۆما ١٢: ٢١)
ل وی دەمێ پاولۆسی ئەڤ پەیڤە بۆ ئەندامێن کەنیسەیەکا بچویك ل رۆمایێ نڤێسین، ئەو نەبتنێ هندەك شیرەتێن ئاقلمەند پێشکێش کرن. ئەو نەبتنێ پێکوڵا راکێشانا سەرنجەکا خراب ژ وان دکر. ئەڤ پەیڤە ژ کۆمبوونا خوین و رۆندکێن چەپەرێ گیانیێ جەنگەکی هاتینە. پاولۆسی دگۆتە قەشەیێن قەدرگرێن ئەڤێ کەنیسەیێ کا چەوا د جیهانەکا خراب ساخ بمینن. ژبەر کو ئەگەر کەنیسە خرابیێ ب باشیێ نەگوهۆرن، ئەو نامینن.
ئەز ئەڤێ چەندی ژ هندەك خەما خۆ یا تاکەسەکی دنڤێسم. د ئەڤان سالێن دەربازبووی دا، من تەماشەی دەرزین و ژێكڤەبوونا کەنیسەیإن ئەز گەلەك حەز ژێ دکەم، کر. هەروەسا د ئەڤان حالەتێن ئەز هزر تێدا دکەم دا، کەفتنێن وان نەژبەر نەرێکەفتنێن رێبازێ یان ژی بێ رەوشتیێن هەڕمینە، بەلکو ژبەر وان تەپەسەریانە یێن هاتینە دان و وەرگرتن. هەڤالێن دۆمدرێژێن باوەری ب ئێکودوو نەمای نەشێین ئێدی هەڤپشکیێ پێگڤە ئەنجام بدەین. مینا پڕی ژێگڤەبوونان، گەلەك د ئالۆزن. پارتێن دەستنیشانکری پتر بەرپرسیارەتیێ ژ یێن دی وەردگرن. بەلێ ئەنجامێ دلـئێش ئەوە کو جڤاکێن دلگەرمێن پەرستنێ هاتینە پرت پرت کرن، وەکو هندەك جاران هێلانا بەرمایکان ئاستەنگە بۆ دووبارە ئاڤاکرنێ ژ کەڤرێن ئاڤاهیەکێ هەرفتی.
هەروەسا یا کو ئەز ب تایبەتی دلـئێش دبینم ئەوە کو عیسای گۆتی “ب ڤێ چەندێ هەمی دێ زانن كو هوین شاگردێن منن: ئەگەر هوین حەز ژ ئێكودوو بكەن” (یۆحەننا ١٣: ٣٥). ئەرێ ئەڤ ژێگڤەبوونە چ دەربارەی حەزژێکرنا عیسای ڤەدگوهێزن؟ ئەرێ چ دەربارەی شاگردێن وی ڤەدگوهێزن؟
پێدڤی نەدکر ئەڤ هەرفاندنێن هوسا د پەیوەندیان دا روی دابان. بەلێ ئەو راستیەکا هشیارکەر وێنە دکەن: ئەگەر هندە حەز ژ ئێکودوو نەکەین کو ب باشیێ سەر ب خرابیێ بکەڤین، خرابی دێ ب سەر مە بسەر کەڤیت. شیرەتێن پاولۆسی د رۆما ١٢ە دا دەربارەی کا چەوا ب کەرەمەکا زێدە حەز ژ ئێکودوو بکەین گەلەك د گرنگن بۆ مانا کەنیسەیێن مە. ئەگەر ئەم د ئەوێ چەندێ نەگەهین، ئەم وەکو دیدەڤانێن وێ حەزژێکرنا خودان عیسای یاکو ب سەر جیهانێ بسەرکەڤتی نامینین.
خۆرتترین هێز د جیهانێ دا
وەکو مەسیحی ئەم دزانین کو حەزژێکرن شاهێ هەستانە و شاهژنا چاکیانە. ئەو ژ هەمی تشتان باشترە. ژبەر کو دەمێ هەر هەستەکێ دی یێ ڕاستەقینە و چاکیەك تایبەتمەندیەکا خودێ یە، بتنێ ئێك دوو جاران هاتیە گۆتن ژ لایێ هنارتیێ حەزژێکرنێڤە کو ببیتە بنگەهێ گەوهەرێ خودایی: “خودێ حەزژێکرنە” (١ یۆحەننا ٤: ٨، ١٦).
ئەم ژ نڤیسارێن پیرۆزێن حەزژێکرنا هێزا بێهەڤبەر دزانین. ئەو هەمی دەستوور و پێغەمبەران ب خۆڤە دگریت: ” ژ هەمی دلێ خۆ و ژ هەمی دەروونێ خۆ و ژ هەمی هزرا خۆ حەز ژ خودان خودایێ خۆ بكە…. حەز ژ نێزیكێ خۆ بكە، وەك چەوا تو حەز ژ خۆ دكەی” (مەتتا ٢٢: ٣٧-٤٠). هەروەسا ئەو دلێ بهێزترین کریارێ بوو د دیرۆکا مرۆڤایەتیێ دا: مرنا عیسای ل سەر خاچێ. حەزژێکرنێ وە ل بابی کر کو کوڕێ خۆ یێ ئێکانە پێشکێش بکەت (یۆحەننا ٣: ١٦)، هەروەسا حەزژێکرنی وەل کوڕی کر کو بۆ هەڤال و مەزناهیا بابێ خۆ ژیانا خۆ بدانیت (یۆحەننا ١٥: ١٣؛ ١٧: ٤).
هەروەسا ئەم دزانین کو ئەڤێ کریارا هندا بهێز یا حەزژێکرنێ پتر ژ قورتالکرنا خەلكێ بەرزە ئەنجام دایە. هەروەسا بهێزترین کریارا جەنگێ گیانی بوو کو روی دای. ژبەر کو ب رێکا وێ عیسا ب سەر جیهانا تژی کەرب بسەر کەفت (یۆحەننا ١٦: ٣٣) و دەست ب خرابکرنا دویماهیكێ و تەڤایی یا شەیتانی و پاشایەتیا وی یا خراب کر (١ یۆحەننا ٣: ٨).
لەوما چ تشت وەکو حەزژێکرنێ پتر یا خودایی یان ژی پتر مەزناهی و دلخۆشیێ بدەتە خودێ نینە. چ تشت وەکو حەزژێکرنێ د سەرهاتیا مرۆڤایەتیێ دا ژ لایێ رەوشتیڤە جوانتر و ب دلگەرمی ب ڕامانتر و خۆشی بەرهەمهێنتر نینە. هەروەسا چ تشت ژ حەزژێکرنێ هندە یێ زیاندارتر، توندوتیژتر، یان ژی خرابکەرتر نینە بۆ هێزێن تاریاتیێ.
ئەم ئەڤێ چەندێ دزانین.
بەلێ وەکو عیسای گۆتی “ئەگەر هەوە ئەڤ چەندە زانی، خوزیكێن هەوە ئەگەر هوین ب جهـ بینن” (یۆحەننا ١٣: ١٧). زانین بتنێ بەس نینە. ژبەر کو هەمی بەرەکەتا حەزژێکرنێ د بجهـئینانا حەزژێکرنی دایە. چ پێ نەڤێت ئەگەر هەر تشتەکێ ئەم ئەنجام بدەین ژ حەزژێکرنێ نەهێت، ئەم چ نینین و چ بدەستڤە نائینین (١ کۆرنتوس ١٣: ١-٣). بەلێ ئەڤە هەمی نینە: ئەم دشێین زیانا مەزن د کەنیسەیێن خۆ دا ببژکینین.
حەزژێکرن ب کەرەما زۆر
پاولۆسی ئەڤ زیانا راستەراست یا دیتی. ئەو سەرا وێ ب کوڤاندار ببوو. لەوما شیرەتێن وی بۆ کەنیسەیا ل رۆما یێ گەلەك د لەزگین و گرنگ بووم، گیانێ پیرۆز ژ مە دڤێت ئەم هوسا د کەنیسەیێن خۆ بگەهین وەکو ئەم ئەڤرۆکە ئەوان دخۆینین. گیانی ب رێکا پاولۆسی ژ مە دڤێت ب کەرەما زۆر حەز ژ ئێکودوو بکەین.
ئەز دبێژمێ “کەرەما زۆر” ژبەر دوو ئەگەران. ئەگەرێ ئێکێ ئەوە کو ئەم نەهاتینە گازیکرن کو حەز ژ ئێکودوو بکەین وەکو ئەم ژ هەژی حەز ژ مە بهێتە کرن، بەلێ وەکو عیسای حەز ژ مە کری، ب حەزژێکرنا مەزن و پڕی کەرەم (یۆحەننا ١٥: ١٢). ئەگەرێ دوویێ زۆراتیە ژبەر کو ئەو ب شێوازەکێ مەزن حەزژێکرنەکا ب دویڤکەفتن و خۆراگر و خۆپەرێسی و سەرکەفتیە. حەزژێکرنەکا هوسا زۆر ب کەرەمێ جیهانەکا دیە، تامەکا بەهەشتێ یە ل سەر ئەردی.
حەزژێکرن یا چەوایە
گوهێ خۆ بدە هندەك رێکێن پاولۆس وێ حەزژێکرنێ وەسف دکەت یاکو ئەم هاتینە گازیکرن هەست پێ بکەین و بدەینە ئێکودوو.
“بلا حەزژێكرن یا بێ دووڕویاتی بیت… وەكو برا ژ دل حەز ژ ئێكودوو بكەن” (رۆما ١٢: ٩-١٠). گەلەك ڤەناکێشیت هەتا کو ئەم بزانین کا چ ل سەر مە پێدڤیە ئەنجام بدەین داکو هوسا حەزژێکرنێ بکەین. ئەم هەمی د گەلەك تشتان دا شاشیان دکەین (یەعقوب ٣: ٢). ئانکو ئەم ب شێوازەکێ بەردەوام ئێکودوو ل شەرمێ ددەین. بزاڤەکا مەردانە پێدڤیە داکو حەزژێکرن بێ دووڕویاتی هەستدار بمینیت.
“د رێزگرتنێ دا ئێكودوو ب پێش خۆ بئێخن” (رۆما ١٢: ١٠). تێبینیا ئەڤێ پەیڤا زۆر و هەڤرکدار بکەی یاکو پاولۆسی هەلبژارتی “ب پێش خۆ بئێخن.” هزرا رەوشەنبیریا کەنیسەیێ بکە کو تایبەتمەندیا وێ ئەو دەروونبچویکیا ساخلەمە یا کو یێن دی ژ خۆ باشتر ددانن و ب شێوەیەکێ ئاشکرا پشتراست دکەت، ژ نەخۆشیا گونەهکاریا خۆپەرێسیێ و هەڤرکیێ یا کو مە هەمیان هەی (فلیپی ٢: ٣). تامەکە ژ بەهەشتێ. بەلێ ئەڤ جۆڕێ دەروونبچویکیێ ب تنێ ب رێکا کریارا ب نیەت و سەرڕەقی و بەردەوام هاتیە چاندن.
“ل گەل دلخۆشان د دلخۆش بن و ل گەل ئەوێن دگریێن بكەنە گری” (رۆما ١٢: ١٥). ل گەل کاریگەریا گونەها مە یا د گیانێ مە دا، ئەم هەمی دزانین کا چەند یا ب زەحمەتە ب دروستی ل دویڤ ئەڤێ فەرمانێ بچی. بەلێ ئەگەر ئەم ل ئالیێ وەرگرتنا حەزژێکرنەکا هوسا بین، ئەم دێ زانین کا کەرەما وێ چەندە.
“خۆ ئاقلمەند نەدانن” (رۆما ١٢: ١٦). ئەم چەند پتر ئەڤێ چەندێ رژد وەرگرین، ئەم دێ هشیارتر گوهدان و بەرسڤدانێ بۆ یێن دی ئەنجام دەین. ئەڤە بتنێ دشێت رێگریێ ل پرسگرێکێن پەیوەندیان بگریت. بەلێ یا ب زەحمەتە ژبەر پێشبینیا ب کورەیی بمری کو ئەم د ئاقلمەندین و براستی پێدڤی ب شێرەتکاریێ نینین.
“خرابیێ ل وی ڤەنەگەڕینن یێ خرابیێ ل هەوە دكەت، لێ گرنگیێ ب وان تشتان بدەن یێن ب دیتنا هەمی مرۆڤان د باش” (رۆما ١٢: ١٧). ڤەشارتن ل ڤێرێ ئەوە کو ئەم دێ ب گونەهکاری ئێکودوو بریندار کەین. هەروەسا ئەم هەمی دێ پێدڤی خۆراگریا تاکەکەسیا زۆر بین داکو ب گونەهێ بەرسڤ نەدەین. “هزرکرن” نیەتا پێدڤی یا ئەڤێ حەزژێکرنی دگریت.
“ئەگەر د شیان دا بیت، هندی ژ هەوە بهێت ب ئاشتی ل گەل هەمی مرۆڤان بژین” (رۆما ١٢: ١٨). ئەرێ “هەتا نوکە” چەند یا دویرە؟ دبیت بەرسڤا ئەڤێ چەندێ یا بزەحمەت بیت. بەلێ ئەگەر ئەم د بهێنفرەهـ بین و ل ئێکودوو ببورین وەکو عیسای ل مە بوری (کولوسی ٣: ١٣)، دبیت “هەتا نوکە” گەلەك ژ وێ چەندێ دویرتر بیت یاکو ئەم دخوازین بچینێ.
هەروەسا بێگومان پاولۆس د رۆما ١٢ە دا بەحسێ پتر تشتان دکەت. بەلێ ئەڤ نموونە هاریکاریا مە دکەن هەتا رادەیەکی د وێ حەزژێکرنا ب کەرەما زۆر و ب بها بگەهین یاکو ئەم وەکو مەسیحی بۆ هاتینە گازیکرن. ئەو حەزژێکرنا عیسایە، ئەو حەزژێکرنا پێدڤیە جیهان ب رێکا شاگردێن وی دەربارەی بزانیت، ئەو حەزژێکرنا ب باشیێ ب بسەر خرابیێ دکەڤیت.
ب باشیێ ب سەر خرابیێ بکەڤە
پاولۆس ئەڤی بەشی ب وێ شیرەتا من دەست پێکری بدویماهیك دئینیت: “رابی ب سەر تە نەكەڤیت، لێ تو ب باشیێ ب سەر خرابیێ بكەڤە” (رۆما ١٢: ٢١). ئەو گازیا هەرە مەزنا هەر کەنیسەیەکێیە. هەروەسا گازیەکا ب زەحمەتا راستداریانەیە، “لێ دەرگەهێ دچیتە ژیانێ گەلەك یێ تەنگە و رێكا وێ ژی گەلەك یا ب زەحمەتە و كێمن ئەوێن بسەرهەلدبن” (مەتتا ٧: ١٤). ل سەر مە هەمیان پێدڤیە خۆ ماندەل بکەین، خاچا خۆ راکەین، و ل دویڤ شوپا خودانێ خۆ بچین، یێ کو گەلەك حەز ژ مە کری (مەتتا ١٦: ٢٤؛ یۆحەننا ١٥: ١٢).
مەترسی یا زێدەیە. ژبەر کو ئەگەر ئەم ب باشیێ بسەر خرابیێ نەکەڤین، دێ خرابی بسەر مە کەڤیت. ئەگەر ئەم وەکو عیسای حەز ژ مە کری حەز ژ ئێکودوو نەکەین، ئەم پێگڤە نامینین. هێزێن شەیتانی ئەڤێ چەندێ دزانن و تیرێن ئاگری ب شێوازەکێ ئیستراتیجی دهاڤێژن. ژبەر هندێ هەلوەشاندنا گەلەك کەنیسەیان ژبەر پرسگرێکێن ناڤخۆییە ل شوینا تەپەسەرکرنێن دەرەکی. ژبەر هندێیە کەنیسەیێن بهێز ژێگڤە دبن.
پێدڤی ناکەت ئەڤ چەندە روی بدەت. بەلێ ژیان و مانا کەنیسێن مە ل سەر مە، وەک ئەندامێن وان، دمینیت، کا ئەم دێ ب وێ کەرەما زۆرا ژ عیسای دهێت حەز ژ ئێکودوو کەین یان نە. ئەم ئەڤان تشتان دزانین. بەلێ زانین بتنێ تێرا ناکەت. کەرەم بەهرا مەیە ئەگەر ئەم وان بجهـ بینین.
ئەڤ گۆتارە ژ ژێدەرەکی وەرگێرایە ل ڤیرێ